Di chuyển Người Sử Dụng Xe Lăn: Những Điều Bạn Cần Biết

Việc hỗ trợ di chuyển cho người dùng xe lăn không phải lúc nào cũng đơn giản, và thực sự, đôi khi có thể khiến bạn bối rối, nhất là khi bạn chưa quen. Nhưng chỉ với một chút chuẩn bị, đi chậm lại và hình thành vài thói quen đơn giản, mọi thứ sẽ trở nên nhẹ nhàng hơn rất nhiều. Quan trọng nhất, đây còn là một cách giúp người thân của bạn cảm thấy thoải mái, được tôn trọng và giữ được phần nào sự độc lập của họ.

Cách Hỗ Trợ Di Chuyển Cho Người Sử Dụng Xe Lăn

Dù bạn đang chuẩn bị chở người thân đi khám định kỳ hay đưa họ đi chơi dịp lễ, dưới đây là những bước giúp việc di chuyển trở nên thuận lợi hơn:

Chuẩn Bị Trước Khi Di Chuyển

Một chút chuẩn bị trước sẽ mang lại hiệu quả rất lớn đấy. Những bước nhỏ dưới đây sẽ giúp việc chuyển vị trí diễn ra suôn sẻ và thoải mái hơn cho cả hai.

Kiểm tra xe lăn

Hãy quan sát nhanh quanh chiếc xe lăn, không cần quá kỹ, chỉ cần đảm bảo mọi thứ trông ổn. Bánh xe vẫn lăn mượt, phanh hoạt động tốt, không có dây đai hay vật gì bị kẹt gây vướng víu. 

Khóa phanh

Trước khi người thân đứng lên hoặc ngồi xuống, hãy nhớ khóa phanh xe lăn. Khi trời nóng, khi bạn đang vội, hoặc khi có việc khác xảy ra, bước này rất dễ bị quên. Nhưng một chiếc xe được cố định là yếu tố an toàn quan trọng nhất bạn cần lưu ý.

Dọn đường di chuyển thông thoáng

Nhìn lại khoảng không từ xe lăn đến xe ô tô. Xem có vật gì gây cản trở không? Túi đồ, tấm thảm bị lệch, hay mép lề đường gần hơn bạn nghĩ? Dọn sạch đường đi giúp việc chuyển vị trí diễn ra suôn sẻ và hạn chế rủi ro.

Kiểm tra vật cản

Nếu ghế có gắn khay bàn ăn, vật dụng cứng hoặc phụ kiện, hãy tháo ra hoặc cố định lại. Những thứ này rất dễ va vào người hoặc gây vướng víu, khiến cả hai mất tập trung và người dùng xe lăn thì cảm thấy khó chịu.

Chuẩn bị xe để di chuyển

Trượt ghế ô tô lùi ra sau xa nhất có thể để bạn có thêm không gian hỗ trợ. Đây là một điều chỉnh nhỏ nhưng khiến quá trình chuyển vị trí dễ dàng và đỡ chật chội hơn.

Thực Hiện Chuyển Vị Trí

Nhiều người chăm sóc cảm thấy áp lực lớn nhất ở bước này, nhưng bạn không cần lo lắng. Đi chậm rãi và nói chuyện nhẹ nhàng trong suốt quá trình sẽ giúp mọi thứ suôn sẻ và dễ dàng hơn.

Giao tiếp trong từng bước

Trước khi bắt đầu, hãy nói rõ bạn sẽ làm gì, cần người thân phối hợp như thế nào và cả hai sẽ di chuyển ra sao. Khi đang hỗ trợ, bạn tiếp tục nhắc nhẹ, chẳng hạn: “Chúng ta chuẩn bị đứng nhé”, “Nâng lên sau khi đếm đến ba nhé”, “Mẹ thấy ổn chứ”.

Những lời nhắc đơn giản giúp họ cảm thấy yên tâm và tránh những chuyển động bất ngờ. Chỉ cần một cử chị quan tâm hỏi han như “Bố thấy ổn chứ”, cũng tạo nên sự yên tâm và không khí tích cực.

Hướng dẫn tư thế

Khuyến khích người thân ngồi dịch ra mép ghế xe lăn. Nếu họ có thể chống tay lên tay vịn để chuyển trọng tâm, thì rất tốt. Nếu không, bạn vẫn có thể hỗ trợ. Ngồi gần mép ghế giúp việc đứng lên dễ hơn và giảm nỗ lực cho cả hai.

Hỗ trợ đúng cách

Nếu có lúc bạn nghĩ: “Hình như mình cần thêm người hỗ trợ,” đó là dấu hiệu bạn cần thêm hỗ trợ từ người khác hoặc sử dụng đai hỗ trợ di chuyển. Việc chuyển vị trí đôi khi cần nhiều sức hơn bạn tưởng, và việc nhờ hỗ trợ là hoàn toàn bình thường.

Dùng đai an toàn khi cần

Nếu người thân đang chuyển vào ghế ô tô, sử dụng đai hỗ trợ quanh hông có thể giúp họ không bị trượt khi di chuyển. Hãy xem nó như một lớp an toàn bổ sung, để các bước di chuyển được kiểm soát và chắc chắn hơn.

Cố Định Người Thân Khi Ngồi Trên Xe Ô Tô

Đây là bước mà sự an toàn và thoải mái cần được điều chỉnh phù hợp. Chỉ cần vài điều chỉnh nhỏ cũng có thể khiến chuyến đi dễ chịu hơn rất nhiều.

Giữ tư thế ngồi thẳng

Hạn chế ngả lưng ghế quá mức. Ngồi thẳng giúp tránh trượt xuống và giữ dây an toàn đúng vị trí. Hơn nữa, trong lúc rẽ hoặc phanh, người ngồi thường cảm thấy vững và an toàn hơn khi giữ tư thế ngồi thẳng.

Cài dây an toàn đúng cách

Dây an toàn thực ra quan trọng hơn chúng ta nghĩ đấy. Dây vai nên đi qua giữa vai và ngực, không vòng dưới cánh tay, cũng không chạm cổ. Dây đai ngang hông cần đặt thấp qua phần hông, thay vì bụng. Cách này giúp cố định người thân an toàn mà không gây đau hay khó chịu.

Điều chỉnh lưng ghế

Góc tựa lưng khoảng 30° hoặc thấp hơn thường là mức lý tưởng. Nó giúp giữ tư thế ổn định mà không khiến người ngồi bị trượt.

Sử dụng tựa đầu

Kiểm tra sao cho tựa đầu nằm ngang với phần giữa của đầu người thân. Chi tiết nhỏ này rất dễ bị quên, nhưng lại cực kỳ quan trọng trong trường hợp phanh gấp hoặc va chạm từ phía sau, tựa đầu đặt đúng vị trí sẽ hỗ trợ bảo vệ phần cổ và đầu.

Cố định thiết bị y tế

Nếu có bình oxy, túi vật dụng, máy bơm hay thiết bị y tế nào khác, hãy đảm bảo chúng được cố định chắc chắn. Vật dụng rơi hoặc trượt khi phanh gấp có thể gây nguy hiểm, và chắc chắn không ai muốn lo về chuyện đó giữa đường.

Trong Suốt Quá Trình Di Chuyển

Khi đã lên xe, nhiệm vụ chính của bạn khá đơn giản: để ý và quan sát. Với các chuyến đi dài, những lúc rung lắc có thể khiến dây đai hoặc thiết bị lỏng dần. Thỉnh thoảng bạn cần lướt mắt kiểm tra nhanh, việc này sẽ giúp tránh nhiều rắc rối về sau.

Bảo Dưỡng Định Kỳ & Những Điều Cần Kiểm Tra

Giữ thiết bị ở tình trạng tốt giúp ngăn ngừa nhiều vấn đề trước khi chúng xảy ra. Việc kiểm tra cũng khá nhanh và đơn giản, chỉ cần vài bước:

Danh sách kiểm tra xe lăn:

• Phanh: Khóa chắc, không bị trượt.

• Lốp: Kiểm tra độ mòn và độ căng. Nếu mòn lệch, hãy lưu ý để xử lý.

• Đệm ngồi: Đệm có thể xẹp theo thời gian, ảnh hưởng đến sự thoải mái và tư thế.

• Khung và ốc vít: Siết lại các vị trí lỏng. Một độ rung nhỏ cũng có thể làm ảnh hưởng đến sự ổn định.

• Hệ thống điện: Với xe lăn điện, kiểm tra pin, kết nối, và bộ điều khiển/joystick.

Danh sách kiểm tra phương tiện & thiết bị hỗ trợ di chuyển:

• Tại nhà: Đảm bảo thiết bị chuyển vị trí hoặc các cải tạo hỗ trợ di chuyển vẫn hoạt động tốt.

• Thang dốc và thang nâng: Các chức năng mở–đóng–nâng phải hoạt động trơn tru. Nếu có tiếng kêu lạ hoặc bị kẹt, đã đến lúc cần phải bảo dưỡng.

• Dây cố định: Kiểm tra xem có bị sờn hay giãn không, thay ngay nếu có dấu hiệu xơ mòn.

• Dây an toàn: Khóa cài phải ăn khớp dễ dàng, dây không bị xoắn hoặc kẹt.

• Móc cố định: Bụi hoặc mảnh vụn có thể ảnh hưởng đến khả năng khóa dây, đặc biệt trong xe van.

• Không gian trong xe: Giữ xe gọn gàng để tránh vật dụng lăn, đổ hoặc gây rủi ro tai nạn khác.

Câu Hỏi Thường Gặp

Cần làm gì trước khi chuyển người thân từ xe lăn sang chỗ khác?

Hãy dọn sạch không gian và khóa phanh xe lăn. Tháo hoặc gạt bàn để chân sang bên. Hỗ trợ người thân dịch về phía mép ghế. Giao tiếp nhẹ nhàng và rõ ràng rất quan trọng - giải thích từng bước, hỏi xem họ đã sẵn sàng chưa, và sử dụng đếm “1-2-3” để cả hai phối hợp an toàn. Nếu dùng đai hỗ trợ, hãy đeo snug quanh eo để tạo điểm tựa chắc chắn.

Khi di chuyển người dùng xe lăn trên phương tiện có khả năng tiếp nhận xe lăn, họ nên ngồi sao cho an toàn?

Người dùng xe lăn luôn phải quay mặt về phía trước trong xe. Điều này giúp hệ thống cố định và dây an toàn hoạt động đúng cách, đồng thời giảm nguy cơ chấn thương khi xe phanh gấp hoặc ôm cua.

Xe nào là tốt nhất để vận chuyển người ngồi trên xe lăn?

Loại xe phù hợp nhất là mẫu xe rộng rãi, dễ lên xuống và dễ cố định xe lăn. Với hầu hết gia đình, minivan cải tiến là lựa chọn lý tưởng - có thang dốc, sàn hạ thấp và đủ không gian nhưng vẫn dễ lái. Nếu cần không gian cao hơn hoặc vận chuyển xe lăn điện lớn, van cỡ lớn là lựa chọn lý tưởng tiếp theo. Cuối cùng, chiếc xe tốt nhất là chiếc mang đến sự an toàn, thoải mái nhất cho cả bạn và người thân.

Lời kết

Công việc chăm sóc luôn đi kèm nhiều trách nhiệm, và cảm giác như lúc nào mình cũng phải học thêm điều mới là hoàn toàn bình thường. Vì thế, khi bạn nắm được cách thực hiện một nhiệm vụ an toàn và đúng cách, hành trình chăm sóc sẽ nhẹ nhàng và tự tin hơn, và thật sự, ai mà không thích cảm giác “chiến thắng nhỏ” chứ? 

Di chuyển người thân không chỉ là đưa họ từ điểm A đến điểm B. Mà trong đó phải đảm bảo sự an toàn, thoải mái, và quan tâm. Với những hướng dẫn này, bạn có thể hiểu rõ mọi thứ để biến những khoảnh khắc đó trở nên suôn sẻ và thoải mái hơn cho cả hai.